Ulus Tarihi Değerler

KOCAGÖZ KONAĞI

Kocagöz Konağı Ulus’ta Cumhuriyet meydanındadır. 1932 yılında lakabı “Kocagöz” olan varlıklı bir aile tarafından yaptırılmıştır. Plan şemasına göre, açık sofalı ve üç katlıdır. Alt kat da dâhil tamamen ahşaptan yapılıdır. Batı Karadeniz ev tiplerinde alt kat hayvan barınağı olarak kullanılsa da, Kocagöz Konağında bu kısma üç adet dükkân yerleştirilmiştir. Bu mekândan üst kattaki sofaya bir merdivenle ulaşılmaktadır. Orta ve üst katlar insan yaşamına göre düzenlenmiştir. Orta katta Sofa (Antre), bu sofaya açılan bir oda, bir mutfak ve kiler yer alır. Bunlara “içer” denilmektedir. Sofada ve mutfakta ise birer adet ocak yer almaktadır. Ayrıca oda içersin de yıkanmaya olanak veren “Kustane Dolabı” vardır. Merdivenin devamı üst kata ulaşır. Bu kattaki oda tasarımları orta kattaki gibidir. Yalnızca mutfak yer almaz. “Kustane Dolabı” yine odanın vazgeçilmez bir öğesidir. Çatı örtüsü kiremit kaplamadır. Kocagöz Konağı, 2013 yılında Etnografya Müzesi ve Yöresel El Sanatları İşletme Merkezi olarak Küre Dağları Milli Parklar Müdürlüğü kullanıma verilmiştir. Ulus ve Köylerine Hizmet Derneği müze çalışmalarına büyük destek vermekte olup, teşhir merkezi bölümünde yöresel ev yemekleri ve doğal yapılan yöreye özgü ürünler zaman zaman sergilenmektedir.

YEDİ OCAKLI DEĞİRMEN

Ulus İlçesi Abdipaşa Beldesi Ulupınar Mahallesi Bahçeçik Köyünde’dir. Mülk sahiplerince Rumlar tarafından 1818 yılında yapılmış olduğu belirtilen değirmen 1923 yılında Safranbolu hazinesine devredilmiştir. Kemerli bir kapıdan girilen değirmen ortalama 17 metre uzunluğunda , 5 metre genişliğinde ve 7 metre yüksekliğinde 7x7 boyutlarında ve iki havuzdan beslenmektedir. Taş tonoz örtü sistemi ile yapılmıştır. Su ile çalışan değirmenlerin önemli örneklerindendir. Yedi adet değirmen ocağına sahiptir. Ancak 1970’li yıllarda dört ocak çalışırken bugün bunlardan bir tanesi çalışır durumdadır. Su ile çalışan değirmenlerin önemli örneklerindendir. Duvarları taş örgü tarzındadır. Üzerine ev yapılmış olan değirmen evin giriş katında kalmıştır. Kültürel varlık olarak Koruma Kuruluna kayıt edilmiş ve 17.01.2003 – 8380 kararı ile tescillenmiştir.

TAŞ KONAK

Kozanlı köyünde bulunan taştan yapılmış olan konak yılmaz ailesi tarafından yapılmış 4 katlıdır. Konağın 60 cm kalınlığındaki dış duvarları bölgenin taşlarından yapılmıştır. Köklü köyünde Bartın Merkeze 56 km. Ulus ilçe merkezine 21 km. mesafededir. Dört Aile yaşamakta ve her ailede bir sertifikalı pansiyoner belgesi bulunmaktadır. Salonlar mutfaklar ve ortak kullanım alanları haricinde her biri 30 m2 olan 11 oda mevcuttur. Her oda tuvaleti banyosu ve mutfağı içinde olan stüdyo daire şeklindedir. 360 derece eşsiz doğa manzarasına sahip 110 m2 lik terasın 25 m2 sinde yüzme havuzu yer almaktadır. Henüz dört pansiyon odası bulunan konak 20 kişi ağırlama potansiyeline sahiptir.

KAVLAK DİBİ HANI

Bahçecik Köyü Kavak dibi mevkiinde yer alan Han. Ilındır Vadisi girişindedir. 2 katlı olup, 1. katı taş duvar, 2. katı ise ahşaptan yapılmıştır. Orjinal kullanımı han olan taşınmaza bitişik olarak, kullanım döneminde, burada konaklayanların binek hayvanlarını bağladıkları bir ahır bulunmaktadır. Ahıra bağlantılı olarak giriş katında, hanın ikinci katında kalanlardan daha yoksul olanların konakladıkları toplu bir yatak yeri ve bir ocak vardır. Bu alanda taban taş örgü yatma yerleri ise ahşaptan yapılmıştır. Ahşap merdivenle çıkılan ikinci katta ise 7 adet oda ve girişte sahanlık mevcuttur. Odalarda ocak, ahşap dolaplar, dolap şeklinde banyo bulunmaktadır. Giyotin tarzında yapılmış pencereler birinci katta ikinci katın iki katı büyüklüğündedir. Kırma çatı alaturka kiremit ile kaplanmıştır. Taşınmazın bitişiğinde yer alan ahır taş örgü ve yine alaturka kiremit kaplı, kırma çatılıdır.

AK AHMET KONAĞI

HİLMİ ULUS (Ak Mehmet Konağı) 3 KATLI AHŞAP BİNASI

Zemin + 2 katlı yapının temeli taş olup diğer bölümleri ahşaptır. Ara duvarları Bağdadi’dir. Balkon cephesinde 2. katta ahşap dikmelerle desteklenen kapı üstü çıkması bulunmaktadır. Çıkma önyüzü saçağa göre şekillendirilmiştir. Sol yan cephede ahşap 2 konsol üzerine oturan bir balkon yer alır, diğer yan cephede yoktur. Pencereler geniş (İspanyol ) tiptir. Her katta orta sofaya açılan odalar mevcut olup tavanlarda çıtakari geometrik süslemeler bulunmaktadır. Sahibi Hilmi Ulus’tur. Ak Mehmet’in yaptırmış olduğu bina Ulus Hasan Dede Sokakta Hasan Dede Cami yanında Ziraat Bankası karşısındadır. Mehmet Ulus (Ak Mehmet) tarafından 1925 yılında yapılmıştır. Önceki tarihlerde “Han” olarak’ta kullanılmıştır. Çevresin’de bulunan bahçesi 3 Dönüm 3000 m2 dir. 3 Katlı 3 oda bir salon şeklindedir. En Üst katta geniş salon vardır ve oda yüksekliği 4 metredir. Sivil Mimarlık örneğidir. Tescil tarihi 25.04.1989/786. dır. 1.Katı 3 oda + salon - 2. Katı 3 oda + salon - 3. Katı 3 oda + salon şeklinde olup salonu geniştir. Oda yüksekliği 4 metredir. Sivil mimarlık örneğidir. Aydın sokak numara 43 Ulus/Bartın adresindedir.

FEHMİ KURU KONAĞI

FEHMİ KURU 3 KATLI AHŞAP BİNASI

Yapının zemin katı ticari amaçla kullanılmaktadır. 1 katta girişin iki yanında dükkanlar üstünde birer kapalı çıkma bulunmaktadır. Bunların üzerinde 6 konsolla desteklenen balkonlar yer almaktadır. Kırma çatının geniş saçak altı tam ortada alınlık şeklini almıştır. Ortasında çıtakari yıldız bezemesi vardır. Yapının yan cephesinden birisinde 2. katta balkon yer alır. Cephesine tam bir simetri hakim olan yapının pencereleri 1/3 oranında giyotin tipindedir. Ulus merkezde Hasan Dede Camii karşısındadır. Restorasyon yapılmıştır. Tescil Kararı : 25.04.1989/786 Sivil mimarlık örneğidir. Hükümet caddesi numara 32 Ulus/Bartın adresindedir.

Karma sistemle inşa edilen konutlarda giriş katı kagır yığma, üst katlar ise karkas sistem şeklinde inşa edilmiştir. Karkas sistem evlerde zeminden 50-60 cm yüksekliğe kadar yada eğimli yüzeylerde eğimden kurtulma için taş yığma kullanılmıştır. Yığma duvarın üzerine bütün meşe yada sarıçam ağaçları ile kiriş dolama yapılmış, karkas sistem bunun üzerine yerleştirilmiştir.

MURAT ULUS (KOCAGÖZ KONAĞI) 3 KATLI AHŞAP BİNA

Yapının zemin katında meydana bakan cephesinde iki dükkan bulunmaktadır. 1. katta zemin kattaki yapı üstü açık kalacak şekilde iki yanda ahşap konsollar üzerinde kapalı çıkmalar yapılmıştır. Bunun üzerinde 4 konsolla desteklenen ahşap korkuluklu balkon boydan boya yer almaktadır. Çatının geniş saçak altı tam ortada profillenerek üçgen alınlık şeklini almıştır. Ortasında bir geometrik motif yer almaktadır. Yapının pencereleri 1/3 oranında giyotin tipi pencerelerdir. Yapının ana cephesinde tam bir simetri hakimdir. Murat Ulus tarafından yapılan tarihi binada Bartın’dan Ahmet Usta, Aşağı Çerçi Köyünden Sadık Arslan ve Karahasan Köyünden Sadık Kaya ustalar görev almış ve taş duvarın üzerine Karabük Demir Çelik Fabrikasından getirilen “Tren Rayları” kullanılmıştır. Uzun Raylar taş duvarın üzerine konularak yük çekmesi ve alanın genişletilerek binanın büyük olmasına çalışılmıştır. Rayların dışı daha sonra ahşap ile kaplanılarak görülmesi engellenmiş ahşabın içinde kalmıştır. Ulus Kaldırım Mahallesi Cumhuriyet Alanındadır. Tescil Kararı : 25.04.1989/ 786 Sivil mimari örneği olup Cumhuriyet alanı numara 22 - 22A/22B/22C/22D yer alır.

BAHRİ ÇETİNARSLAN 2 KATLI AHŞAP BİNASI

Meydanda yer alan yapının zemin katında işyerleri bulunmaktadır. Üst katı iskan amacıyla kullanılmaktadır. Ana cephede basit eliböğründelerle desteklenen ahşap korkuluklu balkon boydan boya uzanmaktadır. Alaturka kiremitle örtülü kırma çatısının saçak altı kaplamasızdır. Yapının arka cephesine briket eklentiler yapılmıştır. Kaldırım Mahallesi Cumhuriyet Alanı Kocagöz Konağı karşısındadır.