TUZ YOLU
Ulus‘a 30 km uzaklıkta bulunan Aşağı Çamlı Köyü Göksu Mahallesin'den 2 saatlik yürüyüşle Armutlu Çayırına ve yine buradan 2 Saatlik yürüyüş sonrasında Kömeç Köyü ( Kurucaşile) üzerinden 1300-1400 m rakımlı Armutlu Yaylasına varılır. Bu yol günümüze kadar korunmuş “BİZANS YOLU”dur. Drahna bölümü Ulus - Cide arasında Trans Küre (Geçişleri) için en uygun güzergahtır. Küre Dağları Milli Parkı içinde geleceğin öncelikli Trekking güzergahlarından biri olmaya adaydır. Bu gezide Göksu’nun doğal köy yaşantısını, karstik kaya oluşumunu, mağaraları, kanyonları, subatanları (düdenler) karstik orman yapısını, yayları, yüzyıllardır kullanılan Cide – Ulus arasındaki mevcut yaya yollarını ve tarihi “BİZANS ŞEHİR KALINTILARINI” görmek mümkündür.
Ulus, Drahna, Çöme, Ayahna ve Dizdarlı bölgesinin insanları yaya olarak yada at, eşek ve katır gibi hayvanlar ile Cide ve Kurucaşile’ye gidilerek en büyük ihtiyaçları olan Tuz, Gaz Yağı, Şeker, topraktan mamül ekmek saçı almak için hayvanla ve yaya olarak Kurucaşile, Cide ve Gideros Koyuna giderlerdi. “Deniz sahili etrafında bulunan takası olan Türk vatandaşları Rusya'ya, Ukrayna'ya ve Batum'a Karadeniz'den geçerek en başta Tuz, gaz yağı gibi genel ihtiyaç malzemelerini getirerek Cide ve doğal liman olan Gideros koyuna indirerek getirdikleri ürünleri deniz kıyısında yöremizden giden halka satıyorlardı.” Başta Kastamonu, Safranbolu, Eflani ve Ulus gibi iç kesimlerde kalan Gideros Koyuna giden sivil halka genel ihtiyaç mallarını satıyorlardı.
Her hafta tekrarlanan yolculuk şu şekilde ilerlerdi; Sabah namazı olmadan at, katır gibi hayvanı olan hayvanı ile olmayan yaya olarak yola çıkar ve ilk önce Drahna vadisi Göksu Mahallesinde buluşurlardı. Sabah 3 veya 4 ‘te yola çıkılır Dervent 6 saat’te aşılır ve köy odalarında konaklanılırdı. Köy odasına ulaşan yolcular Köye doğru “Odada Misafir Var” diye seslenir, Köylüler yiyeceklerini, yatak ve yorganlarını getirir ocaklarını yakarlardı. Köy odalarında bulunan Ocaklarda ateş yakılır ısınma ve ışık ihtiyacı böylece giderilirdi. Köyde yaşayan yaşlılardan biri oğluna seslenerek “yemek getirin Ocağı yakın Yorganları Serin” der ve çocuğu buna istinaden “Hoş geldiniz” diyerek misafiri ağırlardı. Bazı köy odalarında misafir ile ilgilenmeyen kötü davranan misafirler köylülere zarar vermek amacı ile misafir odadan kalkıp giderken köyün odasını yakarak köyü terk ederdi. İkinci buluşma yeri Sağırtaş ve Dervent ‘ten aşarak Hürsembel köyünde buluşulur ve o köyde dinlenilirdi. Güren yaylasından Kurucaşile’ye; Kozak Köyünde buluşanlar Cide Irmağa ulaşır orada alışverişini yaparlardı. Cide'den en önemli ihtiyaç malzemeleri olan Tuz,Gaz Yağı,Şeker ve diğer malzemeleri alırlardı. Balta, bıçak, ekmek saçı,orak gibi ihtiyaçlarını almak isteyenler Kurucaşile’ye giderlerdi. Buradaki demirci ustaları’nın çokluğu ve kaliteli ürün yapmalarından, işinin erbabı olmalarından dolayı alışveriş buradan yapılırdı. Tuz almaya gidenler ile Saç almaya Ulus İlçemizde hareket ederek İğneciler Köyünden Odalar Yanı mevkiinden geçerek Arıt Cöcü Köyüne ulaşır oradan Şıhlar Köyünden Çöpbey Köyünden Karasu Yaylasından Başköy den geçerek Kurucaşile ye ulaşırlardı. Drahna'dan gidenler ise Aşağı Çamlı Köyünden Kayadibini geçerek Küre Dağları Milli Parkı Katırcıbaşı tepesinden (Küre Dağları Milli Parkı İçi) Sıralı Köyüne inilir, Aydınlar Köyü Şeyhler Köyü Çöpbey Köyü Karasu Yaylası Baş Köye ulaşılarak Kurucaşile'ye ulaşılırdı.
Cide’ye gidenler ise ( Batum’dan gelen Gaz Yağı Tenekeleri ve hatta Bartın merkezde Gaz Yağlarını depolamak için depo Yapılmış ve şu an Gazhane Parkı diye adlandırılan yerdir) Gaz Yağı, Şeker, Tuz gibi ihtiyaçlarını almaktaydılar. Irmak diye adlandırılan bölge Cide’den 5 km. bize yakın olduğu için buradaki dükkanlar’dan alış veriş yapılırdı. Daha önceki yıllarda ve 60 sene önce ( 1910-1980 Bununla Birlikte 1800 ‘lü yıllarda dahil ) bu bölgede ( Drahna, Çöme, Ayahna, Dizdarlı ve Ulus)yaşayan halk bu malzemeleri alıp gelmelerinin yanında yol güzergahının uygun olmamasından dolayı Cide’den Gemi ile Zonguldak, İstanbul gibi diğer vilayetlere deniz yolu ile gidilir ve gelinirdi.
Develi Marka Gaz Yağı Petrol Ofisinin ( Devletin Markası) çok kaliteli olur ve Gaz Yağı genelde Atlar ile taşınır yolun uzun ve çok engebeli olmasından dolayı mutlaka sızar ve patlar ve atın yada taşıyan kişinin sırtına dökülür ve dökülen yer yara olurdu. Bu yaranın iyileşmesi haftalar ve aylar alır; çok ızdırap verirdi. Gaz yağı, Şeker ve Tuz aynı kefenin içinde taşınması mümkün olmadığı için (Gaz Yağının kokusu diğer ürünlere sirayet ettiği için) İnsanlar 30- 40 kilo arasında sırtında yük taşırlardı.
Dervent’ten geçişin çok zor olması o alanın çok yüksek olması eski zamanlarda yaşayan insanların kayaları yontarak bir geçiş sağlayarak Kurucaşile tarafına patika yol yapmaları sayesinde Küre Dağları Milli Parkı içinden bir yol açmışlardır. Bu yolu kullananlar çok uçurum olmasından dolayı bir çok maceralar yaşamış At’nı uçurumdan düşerek Buğday Un gibi taşınan ürünlerin zayi olması sebebi ile atın eğerini alarak Köye dönmek zorunda kalmışlardır. Köylerde yaşayanlar bu olayı gülerek anlatmaktadırlar. Dervent diye adlandırılan patika yolun tam dibinde Sağırtaş ismi ile anılan büyük bir taş olup geçen yolcular etrafında mola verir ve dinlenirler ve "ya Allah" diyerek Dervent’e tırmanırlardı. Çok ihtiyaç olan Tuz kütle olarak alınır ve Köye gelindiğinde havanlarda yada el değirmenlerinde İnceltilirdi. Toz şeker bulunmaz Kastamonu kesme şekeri çuvallarda alınır ve taşınırdı.
Ulus ‘tan gidenler ise İğneciler köyünden hareket ederek "Türbe Tepesini" geçerek Menteş Piri ve Cöcü Köyünden Karasu Mahallesi ilerisinde bulunan Çöpbey Köyünden Karadere Vadisine ulaşır Baş Köyden’de Kurucaşile’ye yaya olarak ulaşırlar ve ekmek pişirme saçı alırlardı. Tuz yolu için Arpacık Köyü, Kadı Köyü, Ulu Kaya Köyü, Alıçlı köyünden, Aşağı Çamlı Bolu köy mahallesin'den Kozanlı Köyüne girmeden sola dönerek Kemerli mahallesinden kayayı aşarak Güren yaylasından Baş Köye ulaşılır oradan'da Gideros’a ulaşılır ve tuz alınarak geri dönülür bu yürüyüş 3 gün sürmektedir. Arpacık Köyü Kirazcık Köyü Gürgen Cami Köyü Ağa Köyü ve Ilağıç Mahallesi kendileri Arpacık Tepesini aşarak Arıt Bölgesine gelir oradan’da Cöcü Köyünde birleşirlerdi. Buradan Kurucaşile ye ulaşılır Ekmek Pişirme Saçı alınırdı. Ulus merkezden hareket edenler Aşağı Çerçi köyü, Çerde Arıt Bölgesine oradan Zoni Yaylasına oradan da Kurucaşile ve Cide’ye Tuz Yolunu kullanarak ulaşırlardı.